|
ჩვენ ვამაყობთ მათი წარმატებით!
”სადაც სახელია, იქ უთუოდ საგანიც უნდა იყოს”- საგანი კი ამ
შემთხვევაში ის ანთებული სანთელია, რომელსაც ცოდნა და მეცნიერება ჰქვია.
ნათქვამია, ერთს სანთელზედ რომ ათას სხვა სანთელს მოუკიდო, სანთელს იმით არც
ალი დააკლდება, არც სინათლე, არც სიცხოველე. პირიქით, იმატებს კიდეც, რადგანაც
ერთისმაგიერ ათასი სხვა სანთელი იმასთან ერთად დაიწყებს ლაპლაპს.”
გვსურს, ჩვენი ასოციაციის იმ გამორჩეული ახალგაზრდა წევრების შესახებ გიამბოთ,
რომელთათვისაც გასული გაზაფხული ძალიან წარმატებული აღმოჩნდა. კობა ლომიძე და
ზინაიდა ჩაჩანიძე არა მართო ჩვენი ქალაქისთვის, არამედ ჩვენი ნიუპორტელი
მეგობრებისთვისაც კარგად ცნობილი სახელებია. მათ ღირსეულად დაიცვეს სადოქტორო
დისერტაციები და კიდევ ერთხელ დაამტკიცეს, რომ ქართული ჰუმანიტარული აზროვნება
მიუხედავად მრავალი ავბედობისა ჯერ კიდევ დგას მოწოდების სიმაღლეზე, რადგან
ყველაფრის სიკვდილი შეიძლება გარდა აზრისა. საბედნიეროდ, წარმოუდგენელია მისი
სრულიად განადგურება. სწორედ, მთელი იმედი კაცობრიობის
უკვდავებისა აზრის უკვდავებაში არის.
ახალგაზრდა მეცნიერთა კვლევები ეხება მეტად აქტუალურ თემატიკას, რაც
მათ მიერ გაწეული შრომის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს.
კობა ლომიძის სადისერტაციო ნაშრომი "ანგლოციზმების ადაპტაციის თავისებურებები
და გავრცელების სფეროები" შეპირისპირებით-ტიპოლოგიური (ლექსიკოლოგიური)
გამოკვლევაა, რომელიც ეძღვნება ქართულ ენაში ინგლისურენოვანი სიტყვების
სესხებას და მათი ქართული ენის სისტემასთან ადაპტაციის კვლევას. ეს პრობლემა,
რომელიც მეოცე საუკუნის ბოლოს განსაკუთრებით აქტუალური გახდა, რისი მიზეზიც
საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდენის შემდეგ გარე სამყაროსადმი მისი
ჩაკეტილობის მოხსნა და გლობალიზაციის პროცესების ინტენსიფიკაცია გახდა.
სადირსეტაციო ნაშრომი მაღალ მეცნიერულ დონეზე გადმოსცემს დისერტანტის
კონცეპციას ანგლიციზმების ფონოლოგიურ, მორფოლოგიურ, ლექსიკურ და სემანტიკურ
ადაპტაციაზე.
დისერტაციაში შესწავლილია ანგლიციზმების გავრცელების სხვადასხვა სფერო,
რომლებშიც
განსაკუთრებით ინტენსიურად ხდება ანგლიციზმების შემოსვლა. წარმოდგენილია ცხრილი
კონკრეტული მაგალითებით. დიდი ადგილი ეთმობა კომპიუტერული ტექნოლოგიების
სფეროში გამოყენებულ ანგლიციზმებს, რადგან ეს ცხოვრების ერთერთი ყველაზე
სწრაფად განვითარებადი სექტორია, რაც მასთან შეხების მქონე ადამიანების მიერ
ანგლიციზმების აქტიური გამოყენების მიზეზი ხდება. უებ-გვერდის სანავიგაციო
სტრუქტურის საფუძველზე ნაშრომში განხილულია ქართული ინტერნეტსაიტების
ლინგვოკულტურული თავისებურებები. ანგლიციზმების ინტენსიური გამოყენების სხვა
სფეროებიდან, აღსანიშნავია სპორტი.
კვლევის ემპირიულ მასალად გამოყენებულია ის ათასამდე ინგლისურენოვანი
ნეოლოგიზმი, რომელიც ქართულ ენაში მეოცე საუკუნის დასასრულიდან დღემდე
შემოვიდა. ავტორი ასაბუთებს აზრს, რომ ანგლიციზმების ყველაზე ფართო
მომხმარებლები ახალგაზრდა თაობის ადამიანები არიან. აგრეთვე ანგლიციზმების გამოყენების სიხშირე დამახასიათებელია ისეთ სფეროებში
დასაქმებული ადამიანებისათვისაც როგორებიცაა ჟურნალისტიკა, პოლიტიკა, ტურიზმი,
კომპიუტერული ტექნოლოგიები, ბიზნესი და სხვა.
ენობრივი კონტაქტების შედეგად სხვადახვა ენის მიერ სიტყვების ლექსიკური სესხება
არის ჩვეულებრივი მოვლენა და მათ განვითარებაში ერთერთ გადამწყვეტ როლს
თამაშობს. კონკრეტულ ენაში თეორიულად ნასესხები სიტყვები შეიძლება მივიჩნიოთ
როგორც დადებით მოვლენად, ისე საფრთხედაც ამ ენის განვითარებისათვის. პრაქტიკულ
დონეზე ანგლიციზმები ხშირად დილემაცაა მთარგმნელისათვის, რადგანაც
მათი გამოყენება მჭიდროდ არის დაკავშირებული სტილისა და ჟანრის პრობლემებთან.
არ არსებობს მსოფლიოში ენა, რომელსაც სხვა ენების ლექსიკური რესურსებიდან
ნასესხები სიტყვები არ ჰქონდეს ათვისებული. ეს პროცესი ცალსახად არ უნდა იქნეს აღქმული,
როგორც უარყოფითი მოვლენა, რადგან ენის ევოლუცია შეუძლებელია უცხოური
ნეოლოგიზმებით მისი გამდიდრების გარეშე.
მეტად საგულისხმოა კობა ლომიძის სადისერტაციო ნაშრომის შეფასება ცნობილი ქართველი ენათმეცნიერის
პროფესორ გურამ ლებანიძის მიერ: ,,დისერტანტმა ფასდაუდებელი სამსახური გაუწია
ყველას, ვისაც კი სურს ბოლომდე და მთელი სისრულით გაუსწოროს თვალი
გლობალიზაციის ენობრივ ასპექტს და ჰქონდეს მასზე ობიექტური წარმოდგენა.
ვფიქრობ, ამ მომენტს განსაკუთრებული მნიშვნელობა უნდა ჰქონდეს დღევანდელი
საქართველოსთვის, რომელსაც, ბუნებრივია, სურს შეინარჩუნოს თავისი
ენობროვ-კულტურული თვითმყოფადობა და ამავე დროს იპოვოს თავისი ადგილი
გლობალიზებულ სამყაროში.” დაინტერესებულ პირებს შეუძლიათ ნაშრომის უფრო
დეტალურად გაცნობა ელექტრონული
ვერსიის
საშუალებით.
ზინიკო ჩაჩანიძის სადირსეტაციო ნაშრომი ,,საინფორმაციო ცნობა როგორც
ენობრივ-კულტურული ფენომენი და მისი ტექსტობრივი განზომილება” ეძღვნება ისეთი
მნიშვნელოვანი ჟურნალისტური ტექსტის ლინგვოკულტუროლოგიურ კვლევას, როგორიცაა
საინფორმაციო ცნობა.
ინფორმაციული კონტინუუმისა და მედიაკულტურის ცნებათა კონცეპტუალურ სინთეზის
საფუძველზე, დისერტაციაში საინფორმაციო ცნობა განიხილება არა როგორც მხოლოდ
ერთ-ერთი ჟურნალისტური ჟანრი, არამედ როგორც ჟანრი, რომელსაც როგორც ფუნქციური,
ისე სტრუქტურული თვალსაზრისით მთელ ჟურნალისტურ სისტემაში
უნდა მიენიჭოს დომინანტური სტატუსი.
საინფორმაციო ცნობის როგორც ჟანრის ტექსტობრივი განზომილების კვლევა ხდება
ინტერდისციპლინარულობის და ინტერპარადიგმულობის პრინციპებზე დაყრდნობით.
ინტერდისციპლინარულობა გაგებულია როგორც სამი დისციპლინის – ლინგვისტიკის,
ჟურნალისტიკის თეორიის და კულტუროლოგიის – მონაცემთა ისეთი სინთეზი, რომლის
შედეგად მიიღება საკვლევი ფენომენის ლინგვოკულტუროლოგიური კვლევა. რაც შეეხება
კვლევის ინტერპარადიგმულობას, იგი ფენომენის ანთროპოცენტრისტულ-კომუნიკაციური
კვლევის შედეგთა ლინგვოკულტუროლოგიური ინტერპრეტაციაა.
ჩვენში უკვე ძალიან პოპულარული მასწავლებელი ამჯერად, მეცნიერული კუთხით მაღალ
შეფასებას იმსახურებს წამყვანი ლინგვისტებისაგან: ,,ახალგაზრდა მკვლევარის
ხედვა ორიგინალური და ისეთი სიახლის მომცველია, რომ ზინაიდა ჩაჩანიძე ამგვარი
მიდგომით არა მხოლოდ საძიებელ-დოქტორის აკადემიურ ხარისხს იმსახურებს, არამედ
ჩვენში ლინგვისტური აზროვნების ახალი მიმართულების ერთგვარ პირველ მერცხლადაც
კი წარმოგვიდგება.”
ქუთაისი-ნიუპორტის საერთაოშირისო ასოციაცია უერთდება კეთილ სურვილებს
ახალგაზრდა მეცნიერებისადმი. კობა ლომიძისა და ზინიკო ჩაჩანიძის დისერტაციები
წარმოადგენს სერიოზული შენაძენს ქართული ლინგვისტური აზროვნებისთვის. გვსურს,
გზა დავულოცოთ ჩვენს საამაყო ახალგაზრდებს და ვუსურვოთ წარმატებული და ნათელი
მომავალი.
ქუთაისი-ნიუპორტის საერთაშორისო ასოციაცია
|
We are proud of their success!
It is said that if you
light a thousand candles by using one the latter will not stop burning and
lose neither its flame nor light. On the contrary it will get stronger
because instead of one there will be a thousand of candles burning. The
burning candle is like knowledge and science.
We would like to tell
you about two young members of the association for whom the last spring was
extremely successful. It’s safe to say Koba Lomidze and Zinaida Chachanidze
names familiar not only our city but in Newport. Not long ago these young
teachers defended their doctoral thesis (PhD) proving once more that Georgian
linguistic thinking in spite of different problems the country is facing
still is on a high level. Everything can die except an idea. Fortunately it
is impossible to destroy an idea completely. It is the immortal nature of
the idea which gives hope for mankind's' immortality.
The works of the young
researchers deal with controversial problems of contemporary linguistics
which also emphasizes significance of their research.
Koba Lomidze's thesis on
"Peculiarities of adoption of Anglicisms and Spheres of their Expansion" is a
contrast-typological (lexicological) research into English loan-words in the
Georgian language and their adaptation in the Georgian language system. This
problem acquired a great importance at the end of the twentieth century when
Georgia regained its independence opened.
Its borders were opened to the outside
world and the country got involved
in the globalization process.
The doctoral thesis conveys the researcher's concept of phonological,
morphological, lexical and semantic adoption of Anglicism in a highly
scientific manner.
The dissertation studies the different spheres of
expansion of anglicisms where English words are borrowed with highest
intensity. Koba Lomidze presents a table illustrating concrete examples. A certain space
is devoted to the anglicisms used in the sphere of computer technologies,
because this is one of the fastest developing sectors of modern life, which
becomes a reason for the people having any connection with it to be the
active users of anglicisms. Based on the navigation structure of a website
the paper discusses linguistic and cultural peculiarities of Georgian
websites. From other spheres where anglicisms are used quite intensively
sports should be noted.
As an empirical material for the research approximately
thousands of English neologisms are used. They integrated into the Georgian
language from the end of the twentieth century up to today. The author
substantiates the idea that the biggest users of anglicisms are younger
generation. However, at the same time people employed in such spheres as
journalism, politics, tourism, computer technologies, business are also
characterized with frequent use of anglicisms.
As a result of language contacts the lexical borrowing
of words by different languages is an ordinary event and it plays an
essential role in their development. Theoretically the borrowed words can be
considered a positive contribution to the specific language as well as a
threat for the development of this language. On the practical level
anglicisms often constitute a dilemma for translators, because the use of
anglicisms is often closely related to the problems of style and genre.
There is no language in the world which has not borrowed and integrated
words from lexical resources of other languages. This process must not be
conceived as unilaterally negative event, because the evolution of the
language is impossible without enriching it with foreign neologisms.
The famous Georgian
linguist Professor Guram Lebanidze who gave an excellent evaluation of Koba’s work said that the
thesis defender has done invaluable service to everybody who wants to
completely look into the linguistic aspect of globalization and have an
objective impression of it. I believe this issue is very important for
Georgia today which naturally wants to preserve its language and cultural
identity and at the same time find its place in the global world. You can
have a better idea of the thesis by downloading its
electronic version.
Ziniko Chachanidze’s
thesis “Informational note as a lingual-cultural phenomenon and its textual
dimension” deals with the lingua culturological research of such an
important journalistic text as an informational note.
It is the very combination of the two concepts,
informational continuum and mediaculture, that proves that informational
note should be discussed not only as one of the journalistic genres but as a
genre which should be given a dominant status in the whole journalistic
system.
The research of textual dimension of informational
note as a genre is carried out on the basis of the principles of
interdisciplinarity and interparadigmality. Interdisciplinarity, in this
case, is understood as the combination of three disciplines- linguistics,
journalistic theory and culturology; as a result she comes to a
linguoculturological research of the phenomenon; as for the
interparadigmality, it means linguoculturological interpretation of the
previous, that is communicative paradigm.
A very good teacher this
time receives high evaluation of her paper from the leading Georgian
linguists. The young researcher’s work is very original and includes such
novelty that Zinaida Chachanidze not only deserves the academic degree she
is seeking, but may also be considered a pioneer of a new direction in
linguistic studies.
The Kutaisi-Newport
International Association joins in the best wishes to the young scientists.
Koba Lomidze and Ziniko Chachanidze’s theses represent a serious step in the
Georgian linguistic thinking. We would like to bless our wonderful young
people and wish them successful and clear future.
Kutaisi-Newport International Association
|
|